اعتبار اسنادی ، تعهدی از بانک است که به خریدار و فروشنده داده می شود.
در این اعتبار اسنادی تعهد می شود که میزان پرداختی خریدار به فروشنده بموقع و با مبلغ صحیح به دست فروشنده خواهد رسید.هرگاه که خریدار قادر به پرداخت مبلغ خرید نباشد، بانک موظف است باقیمانده یا تمام مبلغ خرید را بپردازد.اعتبارات اسنادی اغلب در معاملات بین المللی به منظور اطمینان از دریافت مبالغ پرداختی مورد استفاده قرار می گیرد.
بدلیل ماهیت معاملات بین المللی که شامل عواملی همچون مسافت و تفاوت قوانین کشورها و ...، اعتبارات اسنادی یک جنبه بسیار مهم در تجارت بین المللی شده است. بانک همچنین به نیابت از خریدار که نگهدارنده اعتبارات اسنادی می باشد تا زمان دریافت تائیدیه کالاهای خریداری شده که حمل شده اند وجه را پرداخت نخواهد کرد.
مزايای اعتبارات اسنادیLC چیست؟
- اطمينان فروشنده از اينکه پس از ارائه اسناد حمل وجه اعتبار را مطابق شرايط اعتبار از بانک کارگزار يا تاييد کننده دريافت مي کند.
- امکان کنترل تاريخ حمل و تحويل نهايی کالا
- تحصيل اسناد حمل مطابق با مفاد موافقت اوليه تحت شرايط قرارداد ميان طرفين
- اطمينان از اينکه پرداخت وجه اعتبار به فروشنده فقط بعد از انتقال و فک مالکيت کالا از وی صورت مي گيرد
- امکان کسب تسهيلات بيشتر برای فروشنده در مقابل اعتبار گشايش يافته برای تهيه کالای سفارش شده
- تعهد بانک برای پرداخت بها در معاملات بجای تعهد فرد فروشنده
انواع اعتبار اسنادی
- اعتبار اسنادی وارداتی يا صادراتی:
به اعتباری که خريدار برای واردات کالا به کشور خود، گشايش مي کند اعتبار وارداتی و اين اعتبار از لحاظ فروشنده کالایی که در کشور ديگری قرار دارد اعتبار صادراتی مي باشد. - اعتبارات اسنادی قابل برگشت - Revocable L/C
در اين نوع اعتبار ، خريدار و يا بانک گشايش کننده اعتبار مي تواند بدون اطلاع ذينفع ، هر تغيير يا اصلاحی در شرايط اعتبار بوجود آورد ،یعنی بدون کسب اجازه از فروشنده صدور اعتبار اسنادی صورت می گیرد. بسیار واضح است از اين نوع اعتبار استفاده چندانی نمی گردد زيرا فروشنده اطمينان لازم را نسبت به پايدار ماندن اعتبار و انجام تعهدات خريدار ندارد. - اعتبار اسنادی غير قابل برگشت- Irrevocable L/C
در اعتبار اسنادی غير قابل برگشت هرگونه تغيير شرايط اعتبار از جانب خريدار يا بانک گشايش کننده اعتبار موکول به موافقت و رضايت فروشنده می باشد و قالبا فروشندگان از اين گونه اعتبار استقبال بيشتری ميکنند. - اعتبار اسنادی تاييد شده - Confirmed L/C
اعتباری است که خريدار متعهد می گردد تا اعتبار صادره از سوی بانک خود را به تاييد هر بانک معتبر ديگر که مورد نظر فروشنده است برساند .اين نوع اعتبار اسنادی حاکی از اطمينان نداشتن به حيثيت اعتباری بانک صادر کننده و يا وضعيت متزلزل سياسي يا اقتصادی کشور خريدار است.
هم اکنون بسياری از فروشندگان خارجی تقاضای اعتبارات تاييد شده از خريداران ايرانی مي کنند که اين مسئله به دو دليل مي باشد; اولا وضعيت سياسی و اقتصادی متزلزل ثانيا در سالهای پس از جنگ ايران و عراق بدليل کمبود ارز در سيستم بانکی کشور ، بانک مرکزی خريداران را به گشايش اعتبارات يوزانس (نسيه) ترغيب کرد در حاليکه بانک مرکزی در زمان سررسيد اعتبارات توانايی پرداخت مبلغ اعتبار را نداشت که باعث تاخيرهای بلند مدت در پرداخت مبلغ اعتبارات به فروشندگان شد و باعث بی اعتمادی فروشندگان به بانکهای ايرانی گردید. - اعتبار اسنادی تاييد نشده - Unconfirmed L/C
اين نوع اعتبار در شرايط متعارف و بدون نياز به تاييد بانک ديگر گشايش می يابد. اگر در شرايط اعتبار کلمه Confirmed ذکر نشود آن اعتبار تاييد نشده تلقی ميشود و قطعا اعتباری نخواهد داشت. - اعتبار اسنادی قابل انتقال - Tranferable L/C
به اعتباری گفته ميشود که طبق آن، ذينفع اصلی حق دارد همه يا بخشی از اعتبار گشايش شده را به شخص يا اشخاص انتقال دهد. در واقع اين نوع اعتبار يک امتياز برای فروشنده محسوب می گردد. - اعتبار اسنادی غير قابل انتقال-Untransferable L/C
به اعتباری گفته ميشود که ذينفع حق واگذاری کل يا بخشی از آن را به ديگری ندارد. در تجارت بين الملل عرف بر غير قابل انتقال بودن اعتبار است و همچنين در ايران برای گشايش اعتبار قابل انتقال نياز به مجوز بانک مرکزی ميباشد.
- اعتبار اسنادی نسيه يا مدت دار -يوزانس Usance L/C
اعتباری است که وجه اعتبار بلافاصله پس از ارائه اسناد از سوی ذينفع ، پرداخت نمی گردد بلکه پرداخت وجه آن، پس از مدت تعيين شده صورت می پذیرد .در واقع فروشنده به خريدار مهلتی ميدهد تا بهای کالا را پس از دريافت و فروش آن بپردازد. معامله يوزانس معمولا در کشورهايی انجام ميگيرد که کمبود ارز دارند و اینگونه مشکل خود را برطرف می سازند. - اعتبار اسنادی ديداری - At Sight L/C
اعتباری است که طبق آن بانک ابلاغ کننده بعد از رويت اسناد حمل ارايه شده از طرف ذينفع یا فرد فروشنده، درصورت رعايت تمامی شريط اعتبار از سوی وی، بلافاصله وجه آن را پرداخت مي کند. - اعتبار اسنادی پشت به پشت - اتکايی Back to Back L/C
اين نوع اعتبار اسنادی متشکل از دو اعتبار جدا از هم است. اعتبار اول به نفع ذينفع، گشايش مي يابد که خود به هر دليلی قادر به تهيه و ارسال کالا نيست. به همين جهت با اتکا بر اعتباری که به نفع وی گشايش يافته است اعتبار ديگری برای فروشنده دوم (ذينفع دوم) که ميتواند کالا را تهيه و ارسال کند ، از طرف ذينفع اول گشايش مي يابد. - اعتبار اسنادی ماده قرمز - Red Clause L/C
در اين نوع اعتبار فروشنده ميتواند قبل از ارسال کالا، وجوهی را بصورت پيش پرداخت از بانک ابلاغ کننده يا تاييد کننده دريافت کند.
دلیل این نام گذاری آن است که اولين بار که اين اعتبار گشايش يافت بانک بازکننده اعتبار ، برای جلب توجه بانک ابلاغ کننده شرايط اعتبار را که به مقداری از وجه اعتبار را به عنوان پيش پرداخت به ذينفع پرداخت ميکند را با جوهر قرمز نوشت که از آن به بعد به اعتبار ماده قرمز معروف شد. - اعتبار اسنادی گردان - Revolving L/C
اعتباری است که پس از هر بار استفاده ذينفع از اعتبار، همان مبلغ اسناد تا سطح اعتبار اوليه افزايش می يابد در واقع بدون احتياج به افتتاح يا اصلاح اعتبار جديد ، اعتبار موجود خود به خود تجديد می گردد.
منبع : banki.ir